وبلاگ

گوگل آنالیتیکس (Google Analytics)، یکی از معروفترین ابزارهای تجزیه و تحلیل آمار دیجیتال در اینترنت است که شرکت گوگل آن را در سال ۲۰۰۵ به بازار ارائه کرد. گوگل آنالیتیکس دو نسخه رایگان و پرمیوم دارد که قیمت نسخه پرمیوم آن سالیانه ۱۵۰٫۰۰۰ دلار است. با استفاده از گوگل آنالیتیکس میتوانیم ترافیک سایت را به گونه ای جمع آوری کنیم که بر اساس مفاهیم و مدل های اصلی بازاریابی و فروش، قابل تجزیه و تحلیل باشند و از این داده های جمع آوری شده در جهت افزایش سود و توسعه کسب و کار آنلاین خود استفاده کنیم. هدف گوگل آنالیتیکس، جمع آوری داده از کاربران وبسایت یا اپلیکیشن موبایل است تا با تجزیه تحلیل آنها نقاط قوت و ضعف کسب و کار آنلاین خود را شناسایی و در جهت بهینه سازی فرآیندهای دیجیتال مارکتینگ خود اقدام کنیم. همه چیز به افزایش نرخ تبدیل و ROI بر میگردد. به همین دلیل افزایش سود از طریق بهینه سازی نرخ تبدیل ، موضوع اصلی ما در دیجیتال آنالیتیکس است.

 

گوگل آنالیتیکس چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار میدهد ؟

گوگل آنالیتیک به صورت کلی داده ها را در ۵ دسته زیر تقسیم بندی میکند :

۱- ترافیک لحظه ای وبسایت ( REAL-TIME ):

• کاربرانی که در همین لحظه مشغول بازدید از وبسایت هستند، کدام صفحات را نگاه میکنند و چقدر با محقق شدن اهداف، به عنوان مثال خرید یک محصول فاصله دارند؟

۲- لیست مخاطبان ( AUDIENCE ):

• با روش هایی خاص برای تمامی بازدید کنندگان وبسایت، حتی آنهایی که از طریق موتورهای جستجو وارد سایت شده اند و اولین بار است که سایت ما را میبینند، یک پروفایل مجازی درست میکند. جنسیت کاربران، موقعیت جغرافیایی، نوع مرورگری که استفاده میکنند، محتواهایی که برای آنها جذاب است و حتی اینکه به کدام یک از دسته بندی های محتوایی بیشتر علاق دارند را به ما نشان میدهد.

۳- منشاء ترافیک و بازدید ورودی وبسایت در گوگل آنالیتیکس ( ACQUISITION ):

• از جمله سوالاتی که در این قسمت از گوگل آنالیتیکس میتوانیم پاسخ دهیم :
  – بازدید کنندگان از چه مسیرهایی وارد وبسایت شما شده اند؟
  – کدام یک از مسیرهای ورودی به وبسایت بیشترین سود را به شما میرساند؟
  – کدام کمپین های تبلیغاتی موثرتر هستند؟
  – بازدیدکنندگانی که از طریق موتورهای جستجو وارد وبسایت شما شده اند، چه کلمه ای را سرچ کرده بودند؟

۴- آنالیز رفتار کاربران وبسایت در گوگل آنالیتیکس ( BEHAVIOR ):

• در این قسمت گوگل آنالیتیکس امکاناتی را در اختیار ما گذاشته است تا بتوانیم رفتار کاربران وبسایت یا اپلیکیشن موبایل را بررسی و تحلیل کنیم،
  به عنوان مثال می توایند مسیر حرکت کاربران از بدو ورود به وبسایت تا زمانی که صفحه سایت شما را می بنند را بررسی کنید.
  مدت زمانی که کاربران در سایت مانده اند، یکی از عوامل نشان دهنده چذابیت وبسایت یا صفحات فرود (Landing Pages) برای بازدیدکنندگان است که در قسمت Behavior میتوانیم آن را بررسی کنیم.
  – کاربران داخل وبسایت چه چیزی را سرچ کرده اند ؟
  – کدام صفحه از وبسایت بیشترین کاربر را از سایت شما بیرون میراند ؟ (برای کاربران جذاب نیست)
  – مدت زمان لود هر صفحه یا ارتباط با سرور هاست برای هر کاربر چقدر است ؟
  – به طور میانگین برای هر بازدیدکننده چه تعداد از صفحات وبسایت برای هر کاربر جذاب بوده است ؟و بسیاری از سوالات دیگری که جنبه تحلیل رفتاری بازدیدکنندگان را دارد در این قسمت جای گرفته اند

۵- هدف های از پیش تعیین شده ای که در وبسایت محقق شده اند. ( CONVERSIONS )

• در هر صفحه از وبسایت شما انتظار دارید که هر کاربر چه کاری را انجام بدهد ؟ هر کاری که از کاربر انتظار دارید به معنی هدف (Goal) آن صفحه از وبسایت است. این هدف میتواند خرید یک محصول، تکمیل فرم ثبت نام، عضویت در خبرنامه، دیدن یک ویدیو، به اشتراک گذاری یک پست در شبکه های اجتمای، کلیک کردن روی قسمت خاصی از صفحه، دانلود یک فایل یا کلیک کردن روی یک لینک باشد. تمام این اهداف توسط گوگل آنالیتیکس قابل اندازه گیری و ارزیابی هستند و به کمک آن میتوانیم بفهمیم در هر لحظه چه تعداد از کاربران هدف یک صفحه را محقق کرده اند. به تحقق هر هدف توسط هر کاربر به اصطلاح تبدیل یا Conversion می گویند. اگر تعداد تبدیل ها را به تعداد بازدیدکنندگان تقسیم کنیم، نرخ تبدیل یا Conversion Rate به دست می آید که تمام تلاش ما این خواهد بود که نرخ تبدیل را افزایش بدهیم. شاید برایتان عجیب باشد اما افزایش نرخ تبدیل الزاما به منزله افزایش سود نیست و گوگل آنالیتیکس دقیقا برای همین کار است که تشخیص بدهیم کدام یک از مسیرهای تحقق اهداف مانند روش های مختلف بازاریابی ، کدام صفحه، کدام کلمه کلیدی، کدام کمپین یا تبلیغ، بیشترین سود را برای وبسایت دارد و از این به بعد انرژی و منابع خود را روی افزایش نرخ تبدیل از طریق همان مسیر سودآور بگذاریم.- در قسمت Conversion میتوانید بفهمید که کاربر دقیقا قبل از اینکه هدف شما را در سایت یا صفحه ای از وبسایت محقق کند، در کدام یک از صفحات بوده و چه مسیری را تا تحقق هدف مشخص شده طی کرده است.

در تصویر زیر نمای صفحه اول پنل گوگل آنالیتیکس را مشاهده میکنید که ۵ قسمت اصلی آن با کادر قرمز رنگ مشخص شده است.

• 

صفحه اول گوگل آنالیتیکس

 

• هر کدام از این ۵ قسمت اصلی زیرشاخه های کاربردی زیادی دارند که حتما در پست های آتی به آن ها میپردازیم. فعلا در این مقاله نمیخواهیم وارد جزئیات شویم، چراکه جزئیات در این پلتفرم بسیار با اهمیت هستند و هر کدام را باید در پست های آموزشی مجزا با هم مرور کنیم. فکر کنم اینطوری شما هم بهتر یاد بگیرید.
  این را به یاد داشته باشید که همیشه میتوانید از منو اصلی سایت در قسمت گوگل آنالیتیکس یا GA، به جدیدترین مطالب آموزشی و تحلیلی پیرامون این پلتفرم ارزشمند در سایت دیجیتال آنالیتیکس دسترسی پیدا کنید. و یا با عضویت در خبرنامه ، این مطالب با ارزش را در ایمیل خود دریافت کنید. لطفا از اینجا به بعد با دقت بیشتری مطالعه کنید. چراکه اگر قصد گرفتن گواهی های گوگل آنالیتیکس را در سطح مقدماتی و پیشرفته دارید، قطعا مطالب زیر به شما کمک خواهد کرد.مقاله نصب گوگل آنالیتیکس با استفاده از گوگل تگ منیجر هم برای شما کاربردی و مفید خواهد بود.

آیا برای استفاده از گوگل آنالیتیکس به دانش برنامه نویسی نیاز دارید؟

خیر، گوگل آنالیتیکس یک کد جاوا اسکریپت به نام Tracking Code در اختیار ما میگذارد که با قرار دادن آن در صفحات وبسایت، داده هایی را جمع آوری و در سرور خودش ذخیره میکند. سپس برای دسترسی به آن داده ها یک پنل در اختیار ما گذاشته که از طریق آن میتوانیم تمام داده ها را به صورت دسته بندی شده و منظم مشاهده کنیم و بر اساس شاخص های مختلف علم مدیریت و بازاریابی، آن داده ها را مورد بررسی و تحلیل قرار بدهیم. اما باید در نظر داشته باشید که برای بعضی از تنظیمات پیشرفته مانند تعریف برخی از اهداف خاص مانند Event ها ، دانستن مفاهیم پایه ای برنامه نویسی بسیار به ما کمک میکند.

گوگل آنالیتیکس چگونه کار میکند ؟

گوگل آنالیتیکس را میتوانیم از نظر عملکرد به دو قسمت جمع آوری داده (Data Collection) و پردازش داده (Data Processing) تقسیم بندی کنیم.

۱- جمع آوری داده (Data Collection) :

همانطور که در پاراگراف قبل اشاره کردیم، یک Tracking Code (قطعه کدی که خود گوگل به ما میدهد تا درون سایت بگذاریم) پشت صفحات سایت ما قرار میگیرد و همیشه گوش به زنگ است تا یک اکشن درون صفحه اتفاق بیافتد (Interaction) و اطلاعات آن اکشن را به سمت سرور آنالیتیک بفرستد. هر اکشن داخلی که صورت میگیرد یک درخواست یا Hit به سمت سرور گوگل آنالیتیکس ارسال میشود که این درخواست های ارسالی نیز اطلاعاتی را با خود حمل میکنند. (ویژه دوره پیشرفته آنالیتیکس).

به صورت کلی ۵ نوع درخواست (Hit) وجود دارد که آنالیتیک آن ها را در نظر میگیرد.

• ۱- Page View Hits : در واقع با لود شدن صفحه این درخواست اکتیو میشود
• ۲- Event Hits : وقتی کاربر روی یک لینک کلیک کند، فایلی را پلی کند یا آن را دانلود کند، یا حتی روی عنصری در صفحه سایت کلیک کند در واقع یک
• Event صورت گرفته است که با کمک آنالیتیک میتوانیم به صورت کامل آن ها را جمع آوری و یا حتی بر اساس آن ها اهدافی را مشخص کنیم. با هر
• Event که صورت میگیرد ۴ پارامتر Action – Category – Label – Value به سمت سرور آنالیتیک ارسال میشود
• ۳- Transaction Hits : مخصوص فروشگاه های اینترنتی است که پرداخت آنلاین دارند.
• ۴- Social Hits : وقتی کاربر روی دکمه اشتراک یا لایک در شبکه های اجتماعی مطلبی در سایت شما کلیک کند این Hit اکتیو میشود.
• ۵- Page Timing Hits : نوعی از درخواست ها هستند که به مدت زمان ماندگاری کاربر در سایت یا اپلیکیشن موبایل بستگی دارند.

توجه :
در نظر داشته باشید که بحث URL Stream ها در Event ها مطرح میشوند و اطلاعاتی از جمله زبان مرورگر کاربر، رزولوشن صفحه، عنوان صفحه ای که میبیند را به سمت سرور آنالیتیکس ارسال میکند که بعدا به آنها خواهیم پرداخت. در حد اشاره این نکته را هم بدانید وقتی یک کاربر از صفحه دیدن میکند، آنالیتیکس با تلفیق IP و Cookie مرورگر آن کاربر، برایش یک ID منحصر به فرد درست میکند که دقیقا از هیمن ID برای تشخیص بازدیدکننده های جدید یا بازگشتی و همچنین ایجاد لیست مخاطبان استفاده میکند. اختصاص ID منحصر به فرد و پایدار به کاربران سایت یا اپلیکیشن، یکی از بزرگترین چالش ها در حوزه دیجیتال آنالیتیکس به حساب می آید که نظریه های علمی گوناگونی راجع به آن ها مطرح شده است و همچنان موضوع داغ محافل رده بالای دیجیتال آنالیتیکس به حساب می آید. به همین دلیل تا همینجا بسنده میکنیم و شاید در مطلبی مجزا آن ها را مورد بحث قرار دهیم. درخواست های نوع ۱ ، ۲ و ۳ متداول تر هستند.

۲- پردازش داده (Data Processing) :

در آنالیتیکس دو نوع گزارش لحظه ای و استاندارد داریم. تمامی Hit ها در قسمت Real Time آنالیتیکس با اختلاف چند ثانیه قابل مشاهده است، اما چند دقیقه یا چندین ساعت طول میکشد تا آن دیتا در گزارش های استاندارد درج شوند. علت این فاصله زمانی، پردازش هایی است که روی داده های جمع آوری شده صورت میگرند و یکی از تعهدات گوگل در نسخه پریمیوم آنالیتیکس این است که این مدت زمان بیشتر از ۴ ساعت نخواهد شد. وقتی آنالیتیکس میخواهد روی داده های دریافتی که در مرحله قبل توضیح دادیم عملیاتی را انجام بدهد، سه مرحله زیر حتما جزئی از پردازش ها خواهد بود :

مرحله ۱ : بررسی بازگشتی بودن بازدیدکننده New vs Returning Users

وقتی کاربر وارد سایت می شود، گوگل آنالیتیکس بر اساس مرورگر بازدیدکننده یک ID ( عدد مخصوص همان بازدید کننده ) به صورت رندم به آن کاربر اختصاص میدهد. لازم به ذکر است که بازدید کننده جدید و بازدید کننده بازگشتی را از روی بانک ID های متعلق به سایت تشخیص می دهد. این ID به مرورگر کاربر وابسته است و اگر کاربر، کوکی Cockie های مرورگر خودش را پاک کند، ID یا شناسه آن بازدیدکننده برای گوگل آنالیتیکس هم پاک می شود. تا زمانی که کاربر از یک مرورگر و دستگاه برای مراجعه به سایت استفاده می کند و کوکی های مرورگر خود را پاک نکرده است، به عنوان یک بازدیدکننده بازگشتی تشخیص داده می شود. به همین دلیل اگر یک فرد از چند دستگاه متفاوت از سایت بازدید کند، هر بازدید از هر دستگاه در آنالیتیکس، یک یوزر جدید به حساب می آید. ( Different Devices = New Users )

مرحله ۲ : دسته بندی درخواست ها بر اساس Sessions

به صورت دیفالت، هر سشن ۳۰ دقیقه است و با ارسال اولین Hit یک session فعال و اگر کاربر در طول همان سشن به سمت گوگل آنالیتیکس درخواست یا hit ارسال نکند، سشن تمام میشود. اگر پس از ۳۰ دقیقه درخواست جدیدی از سمت همان کاربر ارسال شود، یک سشن جدید شروع می شود. این موضوع در قسمت بررسی رفتار کاربران یا Behavior اهمیت دارد. البته مدت زمان سشن در تنظیمات قابل تغییر است. به عنوان مثلا سشن ۳۰ دقیقه ای برای یک سایت پخش ویدیو و فیلم بسیار کوتاه است و این نکته باید مورد توجه قرار بگیرد. اصطلاحات به مدت زمان هر سشن Session timeout هم می گویند.

برخی از تنظیمات قابل تغییر عبارت از :

۱- Event hits / Session
۲- Page view Hits / Session

مرحله ۳ : ترکیب درخواست ها با دیتاها از منابع دیگر

تا اینجا متوجه شدیم که چه داده هایی در چه واحد زمانی پردازش می شود. اما تصور کنید که شما همزمان می خواهید داده های سرویس های مارکتینگ مختلف مثل گوگل ادورز ، سیستم های همکاری در فروش ، داده های گوگل وبمستر یا سرچ کنسول و دیگر سرویس ها را به گوگل آنالیتیکس انتقال بدهید و با داده های جمع آوری شده از سایت ترکیب کنید. این کار را آنالیتیک برای شما انجام می دهد و کافی است که اکانت های سرویس های دیگر را به اکانت آنالیتیکس خودتان لینک کنید. در نظر داشته باشید که ترکیب دخواست ها با داده های از منابع دیگر قسمت سوم از پردازش داده ها است.

مرحله ۴ : اعمال قوانین پیکربندی

این مرحله آخر هست. تو این مرحله، قوانینی که خودمون به صورت Filter یا Custom Dimensions در View تنظیم کردیم، روی دیتاها اعمال می شود. این قوانین به شرح زیر هستند :

قوانین پردازش داده در گوگل آنالیتیکس :

1. Data filters
2. Goals
3. Data Grouping
4. Custom Dimensions
5. Custom Metrics
6. Imported Data

نکته بسیار مهم : وقتی دیتاها پردازش می شود، ( دیتاهایی که شما رو آنالیتیکس می بینید همه پردازش شده هستند ) دیگه قابلیت تغییر ندارند. پس اگر می خواهید در مرحله پردازش دیتا، قانونی اعمال بشه یا محاسباتی انجام بشه، باید از قبل اون قانون را در تنظیمات گوگل آنالیز لحاظ کرده باشید.

در ادامه هر کدام از قوانین فوق را به صورت جداگانه بررسی می کنیم.

۱- توضیح Data filters :

فیلتر ها برای ایجاد محدودیت در نمایش داده هستند. اما سیستم گوگل آنالیز به این صورت است که اگر داده ای را برای نمایش نخواهید، هنگام پردازش داده آن را جدا کرده و ذخیره نمی کند. به همین دلیل فیلتر ها در سطح پردازش داده بررسی می شوند.
انواع فیلترها :

1. exclude : یعنی جدا کردن بخشی از داده ها
2. include : یعنی متمرکز کردن داده روی قسمتی از داده. ( گزینش بخشی از داده ها برای نمایش )
3. قواعدی که در جریان پردازش داده اعمال می شوند. مانند آمار سرچ داخلی سایت که از طریق کوئری استرینگ های URL استخراج می شوند.

نکته بسیار مهم : فیلترها روی VIEW تعریف می شوند و قبل از تعریف هرگونه فیلتر، باید هدف View مشخص شود و بر اساس هدف VIEW، فیلترهای مورد نیاز تعریف شوند. باید بدانیم که از هر View چه گزارشی را نیاز داریم و به چه درد ما میخورد سپس اقدام به تعریف فیلتر کنیم.

۲- توضیح Goals :

اهدافی که در سطح View مشخص می کنیم، همان اهداف اصلی بیزینس آنلاین ما هستند و یکی از مهمترین شاخص ها برای بررسی عملکرد سایت می باشند. نرخ کانورت بر اساس همین اهداف محاسبه می شود و خیلی باید روی تعریف آن ها دقت کنید. کلا ۴ نوع Goal میتوانیم تعریف کنیم که به شرح زیر است :

1. Destination / Page View
2. Events
3. Duration
4. Page / screen per session

اهداف شماره ۱ و ۲ رایج تر هستند.

نکته بسیار مهم : هر Goal در یک Session محاسبه می شود. مثلا اگر کاربرد در یک Session ، دو بار یک هدف را محقق کند یا ۲ بار کانورت اتفاق بیافتد، فقط یکبار آن توسط گوگل آنالیتیکس شمرده می شود. مثلا اگر دانلود یک فایل PDF را به عنوان Goal تنظیم کرده باشید و بازدیدکننده در طول یک Session ، پنج بار آن فایل را دانلود کند، Goal Completion فقط یک واحد افزایش پیدا میکند.

در رابطه با اهداف ، این ۳ شاخص مهم را داریم :

Goal Completion : هر بار که یک هدف محقق می شود، این شاخص یک واحد افزایش پیدا می کند.
Goal Value : معادل ارزش ریالی یا دلاری هر هدف محقق شده است.
Goal Conversion Rate : نسبت Goal Completion به Session است.

۳- توضیح Data Grouping :

یک اصطلاح در فضای خود گوگل آنالیتیکس است که به ۲ زیر شاخه Content Grouping و Channel Groupings تقسیم بندی می شود.
در واقع یک امکانی هست تا بتوانید داده ها را در دو سطح موضوعی و کانال ترافیک ورودی، دسته بندی و با یکدیگر مقایسه کنیم.

مثلا اگر فروشگاه اینترنتی لباس دارید، و لباس های مردانه و زنانه می فروشید ، می توانید برای لباس مردانه یک گروه بندی ایجاد کنید و تمام صفحات مربوط به لباس مردانه را به آن نسبت دهید. به عنوان مثال : لباس زیر مردانه – لباس مجلسی مردانه – تیشرت مردانه – لباس ورزشی مردانه و لباس خواب مردانه همگی در گروه بندی لباس مردانه قرار می گیرند. همین گروه بندی را می توانید برای لباس زنانه داشته باشید. در نظر داشته باشید که برای مقایسه فروش لباس مردانه و لباس زنانه ، باید این گروه بندی را در سطح دپارتمان انجام دهید.

—